Towarzystwo Przyjaciół Skawiny

Tradycyjnie  w dniu 1 listopada 2022 r. Towarzystwo Przyjaciół Skawiny zorganizowało kolejną  już XVI Kwestę na ratowanie zabytkowych nagrobków na skawińskich cmentarzach. Organizowane przez nas zbiórki są zawsze sposobem na pozyskanie środków finansowych

na renowację zabytkowych nagrobków.  Niezmiennie podkreślamy potrzebę troski o miejsca dokumentujące naszą skawińską historię. Pieniądze zebrane podczas dotychczasowych kwest przyczyniły się do podniesienia walorów estetycznych zabytków cmentarnych,

które poddane są niszczącemu działaniu czasu, a także zmiennym warunkom pogodowym.

W czasie tegorocznej kwesty zebrano łącznie 11125,87 złotych  +4 dolary USA i 5 Euro (w tym na cmentarzu parafialnym w Skawinie 8.273,08 zł + 4 dolary + 3 euro a na cmentarzu komunalnym w Korabnikach  2.752,87 zł + 2 euro

Wszystkim, którzy złożyli nawet najmniejszy datek, serdecznie dziękujemy. Każda złotówka wrzucona do kwestarskiej puszki przyczynia się do tego, aby zabytkowe nagrobki

na skawińskich cmentarzach przetrwały wiele lat i przekazywały przyszłym pokoleniom wiedzę o historii naszego regionu.

Jak co roku wolontariuszami byli reprezentanci niemalże wszystkich skawińskich środowisk. Wśród kwestujących mogliśmy spotkać przedstawicieli władz powiatowych i lokalnych, członków zaprzyjaźnionych z TPS organizacji oraz oczywiście członków naszego Towarzystwa.

W tym roku w kweście wzięli udział: Czesława Kopeć, Antoni Sapała, Joanna Węgrzyn, Krystyna Pyzik, Marcin Kuflowski, Joanna Cholewa, Arkadiusz  Wrzoszczyk, Mirosław Bednarczyk, Karol Kościelny, Magdalena Tarnopolska, Anna Wąsowicz, Katarzyna Klimas, Witold Grabiec, Agnieszka Juszczak Lisek, Marek Mrozowski, Ewa Masłowska, Tomasz Papież, Krystyna Droździewicz,  Małgorzata Kopeć, Antoni Holik, Żaneta Kotula, Stanisław Lupa, Marian Strzeboński, Adam Woźniczka, Grażyna Woźniczka, Krystyna Kolstrung- Grajny, Włodzimierz Pobożniak, Łukasz Krupa, Halina Lech, Norbert Rzepisko, Zuzanna Wędzicha, Tomasz Stawowy, Magdalena Turkawska, Ignacy Turkawski, Jan Liskiewicz i Adam Wójcik.

Liczną grupę stanowiła młodzież ze skawińskich szkół.

Z Liceum Ogólnokształcącego w Skawinie kwestowali: Dawid Gruca ,  Igor Janus, Zofia Job, Anna Suder, Liwia Natkaniec, Kamila Cichoń, Oliwia Nogawka, Oliwia Krawczyk , Joanna Opyrchał , Wiktoria Śliwa, Roksana Starowicz, Marcelina Grzesiek, Natalia Tuleja, Aleksandra Grabowska, Alicja Chames – Estanquiero, Emilia Folk,  Vivien Verderamo

a z Zespołu Katolickich Szkół: Agnieszka Kania , Katarzyna Dźwigał, Anna Żmuda ,  Kornelia Kumala, Monika Klus ,  Marek Gwożdzikowski, Julia Barcik , Wiktoria Koza, Maria Niechaj , Katarzyna Wolska, Kinga Paciorek, Natalia Janczak,  Jagoda Ciejka , Karol Barcik

Tradycyjnie wolontariuszami byli też harcerze ze Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej. W tym roku rolę tę  pełnili : Agata Trela, Krzysztof NIedojadło, Emilia Trela, Kacper Klimek, Nina Gostves, Daniel  Gostves, Kuba Górski, Wojtek Burnat, Julka Brózda, Julia Figula, Martyna Bargiel, Jagoda Brózda, Alicja Czopek.

Na cmentarzu komunalnym w Korabnikach kwestowali także druhny i druhowie z OSP Skawina II-Korabniki oraz członkowie drużyn  młodzieżowych Byli nimi: Natan Kopta, Jakub Kopta, Magdalena Czopek, Maksymilian Czopek, Kacper Kowalik,Filip Polak, Kacper Polak, Stanisław Wadowski, Karolina Wadowska, Kacper Kisielewski, Mateusz Kisielewski, Lena Spólnik, Albert Spólnik, Jakub Bronowicki,Piotr Bronowicki, Kacper Urban, Piotr Suder,Jerzy Suder, Jakub Kowalik, Paweł Maliszewski, Jakub Suder, Kamil Ożóg, Janusz Urban, Barbara Maliszewska, Wojciech Wadowski, Andrzej Czopek,Mariusz Abramski,Marek Urban.

Wszystkim bezpośrednio zaangażowanym w tegoroczną kwestę gorąco dziękujemy,

że poświęcili swój wolny czas. Zarząd TPS dziękuje wszystkim, którzy pomogli w organizacji XVI  Kwesty, a w szczególności: druhowi Krzysztofowi Czopkowi  i dh Łukaszowi Martynie z OSP Korabniki, druhnie Oliwii Dudziak  z ZHR, a także koordynatorom ze skawińskich szkół: Małgorzacie Morawie oraz Bogumile Obrączce.

W 2022 r. renowacji poddano  nagrobek rotmistrza Jana Zaremby  ( ur. 1844r.)  uczestnika  powstania styczniowego w 1863 roku  zmarłego  18 stycznia w Rzozowie.

Główną przyczyną niszczenia  nagrobka  jest upływający czas. Ten ponad 120 -letni nagrobek

wykonano z kamienia piaskowcowego, który jest materiałem o zróżnicowanym uziarnieniu i ilasto-węglanowym spoiwie. Jest stosunkowo kruchy, miękki i zarazem nasiąkliwy. Piaskowce z wiekiem starzeją się. Proces ten jest ciągły. Polega na wewnętrznej, naturalnej przemianie wraz z rozkładempod wpływem czynników chemicznych, biologicznych oraz fizycznych.

Chłonna powierzchnia piaskowca przyspiesza jego degradację.

Naturalne procesy niszczenia obiektu są spotęgowane przez zanieczyszczone powietrze. Wraz z wodą opadową w głąb kamienia przedostawały się różne związki chemiczne.

Krystalizujące się na powierzchni kamienia sole rozsadzają i degradujągo. Powyższe procesy zachodzą bardzo powoli, ale z upływem czasu stają się coraz bardziej widoczne.

Głównym celem prac konserwatorskich była poprawa  jego stanu technicznego  oraz przywrócenie mu pierwotnych walorów artystycznych. W trakcie prac nagrobek oczyszczono z mchów i porostów.

Umyto go za pomocą myjki ciśnieniowej, a czarną patynę usunięto, stosując kompresy nasączone roztworem kwasu fluorowodorowego.

Nagrobek wyspoinowano. Drobne ubytki kamienia uzupełniono kitem mineralnym. Zostały one zaimpregnowane specjalnym preparatem. Inskrypcje na płycie górnej podmalowano brązem przyużyciu roztworu paraloidu.

Całą powierzchnię kamienia poddano hydrofobizacji preparatem silikonowym. Uporządkowano  i zakonserwowano otoczenie wokół nagrobka.

Koszt całej inwestycji to 5800 zł.

Wszystkie wykorzystane zdjęcia autorstwa Katarzyny Skrzybalskiej