Towarzystwo Przyjaciół Skawiny

RENOWACJA NAGROBKÓW w 2021 roku.

Po rocznej przerwie w  dniu 1 listopada 2021 r. Towarzystwo Przyjaciół Skawiny zorganizowało kolejną XV Kwestę na ratowanie zabytkowych nagrobków skawińskich cmentarzy . Organizowane przez nas zbiórki pieniędzy są sposobem na pozyskanie środków finansowych na renowację zabytkowych nagrobków. Niezmiennie podkreślamy potrzebę troski o miejsca dokumentujące naszą skawińską historię. Pieniądze zebrane podczas dotychczasowych kwest przyczyniły się do podniesienia walorów estetycznych zabytków cmentarnych, które poddane są niszczącemu działaniu czasu, a także zmiennym warunkom pogodowym.

W czasie tegorocznej kwesty zebrano łącznie 10338,17 zł i 4 EUR (w tym na cmentarzu parafialnym w Skawinie — 7422,96 zł +4  EUR , a na cmentarzu komunalnym w Korabnikach — 2915,21 zł)

Wszystkim, którzy złożyli nawet najmniejszy datek, serdecznie dziękujemy.

Każda złotówka wrzucona do kwestarskiej puszki przyczynia się do tego, aby zabytkowe nagrobki na skawińskich cmentarzach przetrwały wiele lat i przekazywały przyszłym pokoleniom wiedzę o historii naszego regionu.

Jak co roku wolontariuszami byli przedstawiciele niemalże wszystkich skawińskich środowisk. Wśród kwestujących mogliśmy spotkać przedstawicieli władz  powiatowych i lokalnych, członków zaprzyjaźnionych z TPS organizacji oraz oczywiście członków naszego Towarzystwa.

W tym roku w Kweście wzięli udział: Czesława Kopeć , Witold Grabiec, Antoni Sapała, Wiesława Wątor . Grażyna Woźniczka, Adam Woźniczka , Wanda Pabian, Marek Mrozowski, Halina Lech, Rafał Szczypczyk, Krystyna  Kolstrung Grajny, Włodzimierz Pobożniak  , Maria Borowiecka, Marcin Kuflowski, Zuzanna Wędzicha, Ewa Masłowska , Joanna Cholewa, Tomasz Papież, Arkadiusz Wrzoszczyk, Mirosław Bednarczyk , Krystyna Droździewicz, Małgorzata Kopeć, Norbert Rzepisko, Łukasz Krupa, Anita Karczewska, Joanna Chodor, Żaneta Kotula, Magdalena Tarnopolska, Tomasz Stawowy, Magdalena Turkawska, Ignacy Turkawski, Zofia Grodecka, Paweł Lipowczan , Stochel Urszula, Karol  Kościelny ,Stanisław Lupa, Agnieszka Masalska i Emilia Masalska.

Liczną grupę stanowiła młodzież ze skawińskich szkół. Z Liceum Ogólnokształcącego w Skawinie kwestowali: Julia Grzybczak, Alicja Charnas – Estanqueiro , Aleksandra Grabowska, Julia Jasińska, Oliwia Kucharczyk , Magdalena Krupnik, Nikola Jamróz, Wiktoria Nowak, Bartosz Zięcik, Anna Suder, Paulina Płonka, Natalia Tuleja, Roksana Starowicz i Marcelina Grzesiek ,  a z Zespołu Katolickich Szkół: Marta Dudek

Natalia Ocetkiewicz, Karolina Kurpyta, Wiktoria Natkaniec, Monika Klus. Marek Gwoździkowski, Mateusz Wołkiewicz, Bartłomiej Skupień, Wiktoria Koza, Julia Barcik, Alicja Czopek,Gabriela Gibek, Aleksandra Baran oraz Maria Niechaj

Tradycyjnie wolontariuszami byli też harcerze ze Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej. W tym roku Julia Brózda, Nina Gostevs, Martyna Badura, Julia Figuła, Julia Jaś, Tomasz Szynkarczuk, Tatiana Krupnik.

Na cmentarzu komunalnym w Korabnikach kwestowali druhny i druhowie z OSP Skawina II-Korabniki. Byli nimi: Kamil Piszczek, Jakub Lis, Marek Urban, Natalia Targosz, Emilia Kowalik, Janusz Urban, Kamil Ożóg, Jakub Suder, Wojciech Wadowski, Mariusz Abramski, Andrzej Czopek , Marcin Lis.

Wszystkim zaangażowanym w tegoroczną kwestę gorąco dziękujemy.

za poświęcili swój wolny czas Zarząd TPS dziękuje wszystkim, którzy pomogli w organizacji XV Kwesty, a w szczególności: dh Krzysztofowi Czopkowi z OSP Korabniki, druhnie Weronice  Brzoskowskiej z ZHR  , a także koordynatorom ze skawińskich szkół: Małgorzacie Morawie oraz Bogumile Obrączko.

W 2021 r. renowacji poddano obelisk  znajdujący się w centralnym miejscu skawińskiego cmentarza na którym widnieje napis  „ODPOCZNĄ — WSTANĄ”. Jest on najstarszym materialnym  śladem skawińskiego   cmentarza parafialnego. Mierzący    2,6 m  obelisk  zwieńczony jest ponad  jest ponad metrowym krzyż metalowym.

Został on wzniesiony w roku 1857. Poświęcenia terenu, na którym znajduje się obecny cmentarz parafialny, dokonano 2 lutego 1806 r. Na miejsce cmentarza wybrano małe wzgórze nieopodal kościoła parafialnego nazywane wówczas „Na spalonym”.

Zapewne nazwa ta nawiązywała do znajdującego się w tym miejscu pogorzeliska. Konieczność powstania cmentarza parafialnego wiązała się z tzw. edyktem józefińskim z 1784 r. wprowadzonym przez władze austriackie, które ze względów sanitarnych, z obawy przed szerzącymi się epidemiami zabroniły grzebania zmarłych w pobliżu kościołów i domostw. Sam napis  „ODPOCZNĄ — WSTANĄ” pojawił się znacznie później, bo latach pięćdziesiątych XX wieku.

Główną przyczyną niszczenia obelisku  jest upływający czas. Ten prawie dwustuletni postument  wykonano z kamienia piaskowcowego, który jest materiałem o zróżnicowanym uziarnieniu i ilasto-węglanowym spoiwie. Jest stosunkowo kruchy, miękki i zarazem nasiąkliwy. Piaskowce z wiekiem starzeją się. Proces ten jest ciągły. Polega na wewnętrznej  naturalnej przemianie wraz z rozkładem pod wpływem czynników chemicznych, biologicznych oraz fizycznych. Chłonna powierzchnia piaskowca przyspiesza jego degradację. Naturalne procesy niszczenia obiektu są spotęgowane przez zanieczyszczone powietrze. Wraz z wodą opadową w głąb kamienia przedostawały się różne związki chemiczne. Zasoleniu uległ cokół. Krystalizujące się na powierzchni kamienia sole rozsadzają i degradująco . Powyższe procesy zachodzą bardzo powoli, ale z upływem czasu stają się coraz bardziej widoczne.

Głównym celem prac konserwatorskich była poprawa stanu technicznego obelisku  oraz przywrócenie mu pierwotnych walorów artystycznych. W trakcie prac nagrobek oczyszczono z mchów i porostów.

Umyto go za pomocą myjki ciśnieniowej, a czarną patynę usunięto, stosując kompresy nasączone roztworem kwasu fluorowodorowego.

Nagrobek wyspoinowano. Drobne ubytki kamienia uzupełniano kitem mineralnym. Zostały one zaimpregnowane specjalnym preparatem. Inskrypcje na

płycie górnej podmalowano brązem przy użyciu roztworu paraloidu.

Całą powierzchnię kamienia poddano hydrofobizacji preparatem silikonowym. Uporządkowano otoczenie wokół nagrobka. Koszt całej inwestycji to 14.208,00 złotych.